แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

พระเสลาเถรีได้สร้างบุญบารมีไว้ในพระพุทธเจ้าองค์ก่อน ๆ  สั่งสมกุศลอันเป็นอุปนิสัยแห่งพระนิพพานไว้ ในภพที่นางเกิดในกรุงหังสวดี นางได้เห็นต้นโพธิ์ มีจิตเลื่อมใสในต้นโพธินั้น แล้วนั่งที่โคนต้นโพธิ์ ตั้งจิตเคารพแล้วคิดว่า ถ้าพระพุทธเจ้ามีพระคุณนับไม่ได้ ไม่มีบุคคลเปรียบเสมอ ก็ขอได้ให้แสดงปาฏิหาริย์ ต้นโพธิ์ก็สว่างโพลงมีรัศมีเป็นสีทองล้วน สว่างไสวไปทุกทิศ นางจึงนั่งที่โคนต้นโพธิ์นั้น ๗ คืน ๗ วัน และในวันที่ ๗ นางได้บูชาด้วยประทีป ๕ ดวง สว่างโพลงล้อมรอบอาสนะ ด้วยกรรมที่ทำไว้ดีนั้นและด้วยความตั้งใจอันแน่วแน่ เมื่อละร่างมนุษย์แล้วได้ไปสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ มีวิมานขนาดใหญ่ ไม่รู้จักทุกคติเลย

ในพุทธุปบาทกาลนี้ นางเกิดเป็นราชธิดาของพระเจ้าอาฬวีกราช เมื่อครั้งพระศาสดาทรงทรมานอาฬวกยักษ์ เสด็จเข้าพระนครอาฬวีกับอาฬวกยักษ์นั้น นางเป็นเด็กหญิงเข้าไปเฝ้าพระศาสดากับพระราชา ฟังธรรมแล้วได้ศรัทธา ได้ฉันทะที่มีในใจ เห็นพระนิพพานซึ่งไม่มีชราไม่มีมรณะ เป็นสภาวะเยือกเย็น ได้บรรลุวิชชา ๓ ได้คุณวิเศษคือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘ อภิญญา ๖ บรรลุพระอรหัตเมื่ออายุได้ ๗ ขวบ นางมีทิพยจักษุบริสุทธิ์ ฉลาดในสมาธิ บรรลุอภิญญาบารมี อันเป็นผลแห่งประทีป ๕ ดวง 
           
วันหนึ่งมารประสงค์จะให้พระเถรีพ้นจากวิเวก จึงแปลงรูปเข้าไป กล่าวคัดค้านพระนิพพานไม่มีในโลกและเชื้อเชิญในกามทั้งหลาย พระเถรีได้กล่าวกับมารว่า

กามทั้งหลายมีอุปมาดังหอกและหลาว
ครอบงำขันธ์ทั้งหลายไว้
ท่านกล่าวถึงความยินดีในกามชนิดใด
เดี๋ยวนี้ ความยินดีในกามชนิดนั้นของเราไม่มีแล้ว
เรากำจัดความเพลิดเพลินในสิ่งทั้งปวงแล้ว
ทำลายกองแห่งความมืดได้แล้ว
ดูกรมารผู้ชั่วช้า ท่านจงรู้อย่างนี้
ตัวท่านเป็นผู้อันเรา กำจัดแล้ว
 
มารถูกพระเถรีคุกคามอย่างนี้แล้วได้อันตรธานไปในที่นั้นเอง
 
ต่อมา มารใคร่จะให้เสลาภิกษุณีบังเกิดความกลัว ความหวาดเสียว ขนพองสยองเกล้าและใคร่จะให้เคลื่อนจากสมาธิ จึงเข้าไปหาเสลาภิกษุณีและกล่าวว่า รูปนี้ ใครสร้าง  ผู้สร้างรูปอยู่ที่ไหน รูปบังเกิดในที่ไหน รูปดับไปในที่ไหน

เสลาภิกษุณีได้กล่าวกับมารว่า

รูปนี้ไม่มีใครสร้าง อัตภาพนี้ ไม่มีใครก่อ รูปเกิดขึ้นเพราะอาศัยเหตุ ดับไปเพราะเหตุดับ
พืชชนิดใดชนิดหนึ่งที่บุคคลหว่านลงในนา ย่อมงอกขึ้นเพราะอาศัยเหตุ  ๒ ประการ คือ รสในแผ่นดิน และยางในพืช ฉันใด 
ขันธ์ ธาตุ และอายตนะ ๖ เหล่านี้ ก็เกิดขึ้นเพราะอาศัยเหตุ ดับไป เพราะเหตุดับ ฉันนั้น

มารรู้ว่าเสลาภิกษุณีรู้จักตนจึงได้อันตรธานไป


อ่าน เสลาเถรีคาถา
อ่าน อรรถกถาเสลาเถรีคาถา   
อ่าน เสลาสูตร