การรักษาโรคสมาธิสั้น
อาจารย์ขา ลูกชายตอนเด็กก็น่ารัก ปกติดี แต่พอเข้าโรงเรียนก็เป็นโรคสมาธิสั้น ไปหาหมอ หมอบอกรักษาไม่หาย ให้ปรับชีวิตให้เข้ากับโรคให้ได้ แต่หนูก็คิดว่าลูกเราไม่ได้เป็นมาแต่เกิดนี่ โรคมาทีหลัง หนูจึงเชื่อว่ามันต้องหายได้ จึงไปหาหมอที่ดีที่สุด นี่หลายปีแล้วก็ยังไม่หาย เป็นห่วงอนาคตเขามาก
ถ้าเขาเป็นอย่างนี้ตอนเราไม่อยู่แล้ว ชีวิตเขาจะเป็นยังไง ไม่ต้องเอาถึงความสำเร็จก็ได้ค่ะ เอาแค่เขาจะอยู่ได้อย่างปกติสุขไหม อาจารย์พอจะมีวิธีไหมคะ
เด็กชอบเล่นเกมส์ใช่ไหม
ผู้ถาม
ใช่ค่ะ พอไม่ให้เล่นเขาก็หงุดหงิด สามีบอกปล่อย ๆ เขาบ้างเถอะ เลยไม่รู้จะทำอย่างไร
อาจารย์ไชย ณ พล ตอบ
สมัยโบราณไม่มีโรคสมาธิสั้น เพราะคนโบราณใช้ชีวิตแบบ slow life จิตใจจึงสงบเนิบนาบ slow react จิตเข้าสมาธิได้ง่ายเและนาน
โรคสมาธิสั้นเพิ่งอุบัติขึ้นในยุคที่มนุษย์แข่งขันกันด้วย speed รถเร็ว เกมส์เร็ว คิดเร็ว กินเร็ว วิ่งเร็ว สำเร็จเร็ว รวยเร็ว จิตใจจึง hyper-active เมื่อเร่งทุกอย่างให้เร็วจนเคยชิน เวลาเจออะไรช้า ๆ ก็จะทนไม่ได้ ใจร้อนรน อยากให้เร็ว ๆ เมื่อไม่เร็วดังใจ จิตก็ซัดส่าย พลุ่งพล่าน ไม่ทน ต้องเปลี่ยนไปเรื่องอื่น สิ่งอื่น ที่เร็วกว่า จึงเรียกว่าสมาธิสั้น คือไม่สามารถ focus อะไรได้นาน ๆ
วิธีพัฒนาจิตจากสมาธิสั้นสู่สมาธิยาว
1. เปลี่ยนจากเกมส์ความเร็ว เป็นเกม balancing ซึ่ง gamer ชาวสวิสพัฒนาขึ้นมาเป็นเจ้าแรก ๆ ยิ่งจิต focus นิ่งเท่าไร ตัว object หรือ character ก็ยิ่ง balance ตรงกับธรรมชาติจริงของชีวิตจิตใจ ดี มีประโยชน์
2. ฝึกยินดีกับสิ่งต่าง ๆ รอบตัว ความยินดีทำให้จิตเริ่มมีพลัง ตั้งมั่น จิตไม่หิวเกม
3. หาคุณค่าในจิตใจให้เจอ เป็นสุขในจิตใจตนให้มาก จิตจะสงบยาวนาน ไม่อยากวุ่นวายภายนอก
4. ปล่อยวางภายนอก ภายใน เหลือแต่ความผ่องใสแห่งรู้บริสุทธิ์ล้วน ๆ ถึงตอนนี้จะเข้าสมาธินานแค่ไหนก็ได้
โดยสรุป
เรื่องสมาธิเป็นเรื่องของจิตโดยตรง จะแก้ไขหรือพัฒนา ก็ต้องทำที่จิต ให้ถึงจิต
เมื่อจิตดี ฮอร์โมนต่าง ๆ ก็หลั่งปกติดี
เมื่อฮอร์โมนต่าง ๆ หลั่งปกติดี ความรู้สึก (เวทนา) ทางกาย ก็ดี
เมื่อจิตดี ฮอร์โมนหลั่งปกติดี ความรู้สึกทางกายดี สมาธิ (Focus consistency) ก็ดี โรคสมาธิสั้นก็ไม่มี