พุทธวิธีปฏิบัติธรรม

คาถาปรารภความเพียร
(สัมมาวายามะ)
กาติยานเถรคาถา
พระไตรปิฎก ฉบับหลวง
เล่มที่ ๒๖ ข้อ ๓๕๓

ข้อแนะนำในการปฏิบัติ
ก่อนจะฟัง
พึงเข้าสมาธิสักครู่หนึ่ง
เมื่อได้สมาธิดีแล้ว
ฟังพุทโธวาท และน้อมธรรมมาสู่ใจ
น้อมใจปฏิบัติตามพุทโธวาทตรง ๆ
ให้เข้าใจแจ้ง และได้สภาวะจิตดีจริง
เมื่อได้สภาวะดีใด ให้รักษาสภาวะนั้นออกมาสู่ชีวิตจริง

ความยาววีดีโอ: 4:20 นาที
เวลาปฏิบัติ: 12 นาที

------------

พระกาติยานเถระกระทำสมณธรรมอยู่ในตอนกลางคืน ขึ้นสู่จงกรมด้วยหวังจักบรรเทาความง่วงที่ครอบงำ ท่านเดินจงกรมอยู่ถูกความง่วงครอบงำ โงนเงนล้มลงไปนอนที่พื้นราบ ณ ที่จงกรมนั้นนั่นเอง พระผู้มีพระภาคจึงเสด็จไป ณ ที่นั้น ประทับยืนบนอากาศ แล้วตรัสพระคาถาว่า

จงลุกขึ้นนั่งเถิดกาติยานะ
อย่ามัวนอนหลับอยู่เลย

จงตื่นขึ้นเถิด
อย่าให้มัจจุราชผู้เป็นพวกพ้องของคนประมาท ชนะท่านผู้เกียจคร้านด้วยอุบายอันโกงเลย

กำลังคลื่นแห่งมหาสมุทร ย่อมครอบงำบุรุษผู้ไม่อาจข้ามมหาสมุทรนั้นได้ แม้ฉันใด

ชาติและชราย่อมครอบงำท่านผู้ถูกความเกียจคร้านครอบงำแล้ว ฉันนั้น

ขอท่านจงทำเกาะ คือ อรหัตผลแก่ตนเถิด เพราะที่พึ่งอย่างอื่นในโลกนี้และโลกหน้า ย่อมไม่มีแก่ท่าน
                          
ก็พระศาสดาได้ทรงบอกทางนี้ อันล่วงพ้นจากเครื่องข้องและจากภัย คือ ชาติและชราแก่ท่านแล้ว ท่านอย่าเป็นผู้ประมาทตลอดยามต้นและยามหลัง จงพยายามทำความเพียรให้มั่นเถิด

ท่านจงปลดเปลื้องเครื่องผูกทั้งหลายอันเป็นของเดิมเสีย จงใช้สอยผ้าสังฆาฏิและโกนศีรษะด้วยมีดโกน ฉันอาหารที่ขอเขามาได้ จงอย่าเห็นแก่การเล่นสนุกสนาน อย่าเห็นแก่นอน จงหมั่นเพ่งดูธรรมเถิด จงเจริญฌาน จงชนะกิเลสเถิด

ท่านจงเฉลียวฉลาดในทางอันปลอดโปร่งจากโยคะ จงบรรลุถึงความบริสุทธิ์อันยอดเยี่ยม

จงดับเพลิงกิเลส ดังบุคคลดับไฟด้วยน้ำ ฉะนั้น

ประทีปที่ส่องแสง ถ้ามีแสงน้อย ย่อมดับไปด้วยลม ดังเถาวัลย์เหี่ยวแห้ง ฉันใด

ท่านก็จงเป็นผู้ไม่ถือมั่น กำจัดมารผู้มีโคตรเสมอด้วยพระอินทร์ ฉันนั้นเถิด

ก็เมื่อท่านกำจัดมารได้อย่างนี้แล้ว เป็นผู้ปราศจากความกำหนัดพอใจในเวทนาทั้งหลาย เป็นผู้มีความเย็น รอคอยเวลานิพพานของตน ในอัตภาพนี้ทีเดียว

พระศาสดาตรัสเทศนาให้ถึงอนุปาทิเสสนิพพานด้วยประการอย่างนี้ ในเวลาจบเทศนา พระเถระเจริญวิปัสสนาได้บรรลุพระอรหัตแล้ว