พุทธวิธีปฏิบัติธรรม

ธรรมเพื่อความดับ ความสงบ
และความระงับแห่งสังขารทั้งหลาย
สัมพหุลสูตรที่ ๑
พระไตรปิฎก ฉบับหลวง
เล่มที่ ๑๘ ข้อที่ ๔๐๔-๔๐๗

ข้อแนะนำในการปฏิบัติ
ก่อนจะฟัง
พึงเข้าสมาธิสักครู่หนึ่ง
เมื่อได้สมาธิดีแล้ว ฟังพุทโธวาท
และน้อมธรรมมาสู่ใจ น้อมใจปฏิบัติ
ตามพุทโธวาทตรง ๆ ให้เข้าใจแจ้ง
และได้สภาวะจิตดีจริง
เมื่อได้สภาวะดีใด ให้รักษาสภาวะนั้นออกมาสู่ชีวิตจริง

ความยาววีดีโอ 6:33 นาที
เวลาปฏิบัติ 15 นาที

-------

ภิกษุมากรูปด้วยกันเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวายบังคมพระผู้มีพระภาคแล้ว นั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้วได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคว่า

ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ

เวทนามีเท่าไร
ความเกิดขึ้นแห่งเวทนาเป็นไฉน
ความดับแห่งเวทนาเป็นไฉน
ปฏิปทาเครื่องให้ถึงความดับแห่งเวทนาเป็นไฉน

อะไรเป็นคุณแห่งเวทนา
อะไรเป็นโทษแห่งเวทนา
อะไรเป็นอุบายเครื่องสลัดออกแห่งเวทนา

พระผู้มีพระภาคตรัสว่า

ดูกรภิกษุทั้งหลาย เวทนามี ๓ เหล่านี้ คือ สุขเวทนา ทุกขเวทนา อทุกขมสุขเวทนา เหล่านี้เราเรียกว่าเวทนา

เพราะผัสสะเกิดขึ้นเวทนาจึงเกิด เพราะผัสสะดับไปเวทนาจึงดับ

อริยมรรคมีองค์ ๘ นี้นั่นแล คือ สัมมาทิฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะสัมมาวายามะ สัมมาอาชีวะ สัมมาสติ สัมมาสมาธิ เป็นปฏิปทาเครื่องให้ถึงความดับแห่งเวทนา

สุข โสมนัส เกิดขึ้นเพราะอาศัยเวทนาใด นี้เป็นคุณแห่งเวทนา

เวทนาใดไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มีความแปรปรวนเป็นธรรมดา นี้เป็นโทษแห่งเวทนา

การกำจัด การละฉันทราคะในเวทนาใด นี้เป็นอุบายเครื่องสลัดออกแห่งเวทนา

ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราได้กล่าวความดับแห่งสังขารทั้งหลายโดยลำดับแล้ว คือ

เมื่อภิกษุเข้าปฐมฌาน วาจาย่อมดับ
เมื่อเข้าทุติยฌานวิตกวิจารย่อมดับ
เมื่อเข้าตติยฌาน ปีติย่อมดับ
เมื่อเข้าจตุตถฌาน ลมอัสสาสะปัสสาสะย่อมดับ
เมื่อเข้าอากาสานัญจายตนฌาน รูปสัญญาย่อมดับ
เมื่อเข้าวิญญาณัญจายตนฌาน อากาสานัญจายตนสัญญาย่อมดับ
เมื่อเข้าอากิญจัญญายตนฌาน วิญญาณัญจายตนสัญญาย่อมดับ
เมื่อเข้าเนวสัญญานาสัญญายตนฌานอากิญจัญญายตนสัญญาย่อมดับ
เมื่อเข้าสัญญาเวทยิตนิโรธ สัญญาและเวทนาย่อมดับ
ราคะ โทสะ โมหะของภิกษุผู้ขีณาสพย่อมดับ

ดูกรภิกษุทั้งหลาย โดยที่แท้ เราได้กล่าวความสงบแห่งสังขารทั้งหลายโดยลำดับแล้ว คือ

เมื่อภิกษุเข้าปฐมฌาน วาจาย่อมสงบ
เมื่อเข้าทุติยฌานวิตกวิจารย่อมสงบ
เมื่อเข้าตติยฌาน ปีติย่อมสงบ
เมื่อเข้าจตุตถฌาน ลมอัสสาสะปัสสาสะย่อมสงบ
เมื่อเข้าอากาสานัญจายตนฌาน รูปสัญญาย่อมสงบ
เมื่อเข้าวิญญาณัญจายตนฌาน อากาสานัญจายตนสัญญาย่อมสงบ
เมื่อเข้าอากิญจัญญายตนฌาน วิญญาณัญจายตนสัญญาย่อมสงบ
เมื่อเข้าเนวสัญญานาสัญญายตนฌานอากิญจัญญายตนสัญญาย่อมสงบ
เมื่อเข้าสัญญาเวทยิตนิโรธ สัญญาและเวทนาย่อมสงบ
ราคะโทสะ โมหะของภิกษุผู้ขีณาสพย่อมสงบ

ดูกรภิกษุทั้งหลาย ปัสสัทธิ ๖ ประการนี้ คือ

เมื่อภิกษุเข้าปฐมฌาน วาจาย่อมระงับ
เมื่อเข้าทุติยฌาน วิตกวิจารย่อมระงับ
เข้าตติยฌาน ปีติย่อมระงับ
เมื่อเข้าจตุตถฌาน  ลมอัสสาสะปัสสาสะย่อมระงับ
เมื่อเข้าสัญญาเวทยิตนิโรธ สัญญาและเวทนาย่อมระงับ
ราคะ โทสะ โมหะ ของภิกษุผู้ขีณาสพย่อมระงับ