ความเพียร
เรารู้ทั่วถึงคุณของธรรม ๒ อย่าง คือ
ความเป็นผู้ไม่สันโดษในกุศลธรรม ๑
ความเป็นผู้ไม่ย่อหย่อนในความเพียร ๑
ได้ยินว่า เราเริ่มตั้งความเพียรอันไม่ย่อหย่อนว่า
จะเหลืออยู่แต่หนัง เอ็น และกระดูก
ก็ตามที เนื้อและเลือดในสรีระจงเหือดแห้งไปเถิด
ยังไม่บรรลุผลที่บุคคลพึงบรรลุได้ด้วยเรี่ยวแรงของบุรุษ
ด้วยความเพียรของบุรุษ ด้วยความบากบั่นของบุรุษแล้ว
จักไม่หยุดความเพียรเสีย
โพธิญาณอันเรานั้นได้บรรลุแล้วด้วยความไม่ประมาท
ธรรมอันเป็นแดนเกษมจากโยคะอันยอดเยี่ยม
อันเรานั้นได้บรรลุแล้วด้วยความไม่ประมาท
ถ้าแม้เธอทั้งหลายจะพึงเริ่มตั้งความเพียรอันไม่ย่อหย่อน...
แม้เธอทั้งหลายก็จักทำให้แจ้งซึ่งที่สุดแห่งพรหมจรรย์อันยอดเยี่ยม
ที่กุลบุตรทั้งหลายออกจากเรือนบวชเป็นบรรพชิตต้องการนั้น
ด้วยความรู้ยิ่งเองในปัจจุบัน เข้าถึงอยู่ ต่อกาลไม่นานเลย
เพราะเหตุนั้นแล เธอทั้งหลายพึงศึกษา อย่างนี้ว่า
จักเริ่มตั้งความเพียรอันไม่ย่อหย่อนว่า
จะเหลืออยู่แต่หนัง เอ็น และ กระดูกก็ตามที
เนื้อและเลือดในสรีระจงเหือดแห้งไปเถิด
ยังไม่บรรลุผลที่บุคคลพึงบรรลุได้ด้วยเรี่ยวแรงของบุรุษ
ด้วยความเพียรของบุรุษ ด้วยความบากบั่นของบุรุษแล้ว
จักไม่หยุดความเพียรเสีย
เธอทั้งหลายพึงศึกษา อย่างนี้แล