โดยธรรมชาติของหลุมดำในจักรวาลนี้ นักวิทยาศาสตร์ นักดาราศาสตร์เชื่อกันว่ามันคือศูนย์กลางของกาแล็กซี ซึ่งเป็นที่รวมของสสารและพลังงานปริมาณมหาศาลในปริมาตรน้อย มีแรงดึงดูดมาก สามารถดึงดูดทุกอย่างเข้าไปในตัวเองได้ แม้กระทั่งแสงสว่าง ดูดเข้าไปแล้วก็หายไปเลย และถ้าจะมีอะไรสักอย่างหนึ่งในสารบบจิตใจที่คล้ายหลุมดำ สิ่งนั้นคือตัวตน แต่ที่จริงตัวตนมันก็ไม่ได้มีอยู่โดยธรรมชาติ มันมีอยู่เพราะเราไปยึดถือให้มันมีอยู่

ที่อีโก้สูงมาก ๆ ถ้าจมไปในอีโก้ก็นานกว่าจะหลุดออกมาได้ แต่ตัวตนภายในของจิตใจเองมีทั้งสว่าง ทั้งดำ ทั้ง gray area ก็เหมือนรอบ ๆ หลุมดำมันก็มีแสงสว่าง มันก็คล้ายตัวตนของเรา ตัวตนมันก็มีแสงสว่าง แต่ตรงกลางมันคืออวิชชา แกนของตัวตนคืออวิชชา มันก็เหมือนกับความมืดดำของหลุมดำ

สิ่งที่ทำให้มนุษย์หลงที่สุดก็คือตัวตนนั่นแหละ ไม่ได้มีอะไรเลย มันเป็นแค่ความรู้สึกว่ามีตัวตน เพราะตัวตนจริง ๆ มันก็ไม่มี ลองเอามาให้ดูกันหน่อยสิว่าตัวตนมันเป็นอย่างไร มันไม่มี มีแค่ความรู้สึกอันเกิดจากการยึดถือ และสะสมเอาไว้นาน ๆ ว่าฉันเป็นอย่างนั้นฉันเป็นอย่างนี้ หลอกตัวเองไปเรื่อย เพราะจริง ๆ แล้วมันไม่มีอะไรเป็นอะไรเลย ที่คิดว่าเป็นอยู่นั้น ในที่สุดก็สลายไปหมด