Main navigation

สีวีราชจริยา

ว่าด้วย
ว่าด้วยพระจริยาวัตรของพระเจ้าสีวีราช
เหตุการณ์
การบำเพ็ญทานบารมีด้วยการให้ดวงตาทั้งสอง ของพระโพธิสัตว์เมื่อทรงเป็นกษัตริย์พระนามว่าสีวี

เมื่อทรงเป็นกษัตริย์พระนามว่าสีวี อยู่ในพระนครอริฏฐะ ได้ดำริว่า ทานที่เราไม่ได้ให้แล้วไม่มี แม้ผู้ใดพึงขอจักษุ ก็จะพึงให้ไม่หวั่นใจเลย

ท้าวสักกะทรงทราบความดำรินั้นแล้ว ได้ตรัสว่าพระเจ้าสีวีไม่ทรงเห็นสิ่งที่ยังมิได้ให้ จักทดลองพระองค์ดู ท้าวสักกะจึงทรงแปลงเพศเป็นคนตาบอด มีกายสั่น ศีรษะหงอก หนังหย่อน กระสับกระส่าย เพราะชรา เข้าไปเฝ้าพระราชา

อินทพราหมณ์ได้กล่าวว่า ตาแม้ทั้งสองของตนบอดเสียแล้ว ขอจงพระราชทานพระเนตรข้างหนึ่งแก่ตน

ทรงได้ฟังคำของพราหมณ์นั้นแล้ว ทั้งดีใจและสลดใจ ประคองอัญชลี มีปีติและปราโมทย์ ได้กล่าวว่า อินทพราหมณ์รู้จิตของท่านแล้ว มาขอนัยน์ตา ความปรารถนาของท่านสำเร็จแล้ว ความดำริของเราบริบูรณ์แล้ว วันนี้จักให้ทานซึ่งไม่เคยให้แก่ยาจก

หมอสิวิกะได้ควักนัยน์ตาทั้งสองของพระองค์ออกให้แก่ยาจกทันที เมื่อทรงจะให้ก็ดี กำลังให้ก็ดี ให้แล้วก็ดี จิตของท่านไม่เป็นอย่างอื่น เพราะเหตุแห่งพระโพธิญาณนั้นเอง

จะเกลียดชังจักษุทั้งสองก็หามิได้ แม้ตนเราก็มิได้เกลียดชัง แต่พระสัพพัญญุตญาณเป็นที่รักของท่าน ท่านจึงได้ให้จักษุ

 

อ่าน สีวีราชจริยา

อ้างอิง
สีวีราชจริยา พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๓๓ ข้อที่ ๘ หน้า ๓๗๕-๓๗๖
ชุดที่
ลำดับที่
9

สถานที่

พระนครอริฏฐะ

พระไตรปิฎกเสียงชุดอื่นๆ