กัณหทีปายนจริยา
เมื่อพระโพธิสัตว์เป็นฤาษีชื่อว่า กัณหทีปายนะ ท่านไม่ยินดีประพฤติพรหมจรรย์กว่า ๕๐ ปี ใคร ๆ จะรู้ใจที่ไม่ยินดีประพฤติพรหมจรรย์นั้นไม่มี สหายเพื่อนพรหมจรรย์ของท่านชื่อ มัณฑัพยะ เป็นฤาษีมีอานุภาพมาก กรรมเก่าให้ผลถูกเสียบหลาวทั้งเป็น mjkoทำการพยาบาลมัณฑัพยะดาบสให้หายแล้ว ได้ลามาสู่อาศรมของท่านเอง
พราหมณ์ผู้เป็นสหายได้พาภริยาและบุตร ถือสักการะสำหรับต้อนรับแขกมาหา ท่านนั่งเจรจาปราศรัยกับสหายและภรรยาอยู่ในอาศรม เด็กโยนลูกข่างเล่นอยู่ ทีนั้น เด็กนั้นเอามือควานหาลูกข่างไปตามปล่องจอมปลวก ควานไปถูกเอาศีรษะงูเข้า พอมือไปถูกศีรษะของมัน งูก็โกรธ อาศัยกำลังพิษ เคืองจนเหลือจะอดกลั้น ได้กัดเด็กทันที เด็กล้มลงที่พื้นดินด้วยกำลังพิษกล้า
ท่านได้ปลอบมารดาบิดาของทารกนั้น ผู้มีทุกข์เศร้าโศกให้สว่างแล้ว ได้ทำสัจจกิริยาอันประเสริฐสุดว่า
เราผู้ต้องการบุญได้ประพฤติพรหมจรรย์ มีจิตเลื่อมใสอยู่ ๗ วันเท่านั้น ต่อแต่นั้นมา การประพฤติของเราไม่เลื่อมใส ๕๐ ปีเศษ ไม่ปรารถนาจะประพฤติเสียเลย ด้วยความสัตย์นี้ ขอความสวัสดีจงมีแก่เด็กนี้เถิด พิษจงระงับ ยัญญทัตตกุมารจงเป็นอยู่
พร้อมกับเมื่อพระโพธิสัตว์ทำสัจจกิริยา มาณพหวั่นไหวด้วยกำลังพิษได้ฟื้นกายหายโรค ลุกขึ้นได้ ผู้เสมอด้วยความสัตย์ของท่านไม่มี นี้เป็นสัจจบารมีของท่าน
อ่าน กัณหทีปายนจริยา