แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

พระเจ้าปเสนทิโกศลตรัสว่า 

ทรงมีความเลื่อมใสในธรรมในพระผู้มีพระภาคว่า พระผู้มีพระภาคตรัสรู้เองโดยชอบ พระธรรมอันพระผู้มีพระภาคตรัสดีแล้ว พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคปฏิบัติดีแล้ว

ภิกษุทั้งหลายในธรรมวินัยนี้ ประพฤติพรหมจรรย์ บริสุทธิ์ บริบูรณ์ มีชีวิตเป็นที่สุดจนตลอดชีวิต และมิได้เห็นพรหมจรรย์อื่นอันบริสุทธิ์ บริบูรณ์อย่างนี้ นอกจากธรรมวินัยนี้

ภิกษุทั้งหลายในธรรมวินัยนี้ สมัครสมานกัน ชื่นชมกัน ไม่วิวาทกัน เข้ากันได้สนิทเหมือนน้ำกับน้ำนม มองดูกันและกันด้วยจักษุอันเปี่ยมด้วยความรักอยู่ ไม่เคยเห็นบริษัทอื่นที่สมัครสมานกันอย่างนี้ นอกจากธรรมวินัยนี้
           
ภิกษุทั้งหลายในธรรมวินัยนี้ ร่าเริงยิ่งนัก มีใจชื่นบาน มีรูปอันน่ายินดี มีอินทรีย์เอิบอิ่ม มีความขวนขวายน้อย มีขนอันตก เลี้ยงชีพด้วยของที่ผู้อื่นให้ มีใจดังมฤคอยู่ ท่านเหล่านี้คงรู้คุณวิเศษยิ่งขึ้นไปกว่าเดิมในพระศาสนาของพระผู้มีพระภาคเป็นแน่

ภิกษุทั้งหลายในธรรมวินัยนี้ ในสมัยใด พระผู้มีพระภาคทรงแสดงธรรมแก่บริษัทหลายร้อยในบริษัทนั้น สาวกทั้งหลายของพระผู้มีพระภาคไม่มีเสียงจามหรือไอเลย บริษัทจักเป็นอันพระผู้มีพระภาคทรงฝึกดีแล้วอย่างนี้ โดยไม่ต้องใช้อาชญา โดยไม่ต้องใช้ศาสตรา
           
กษัตริย์ พราหมณ์ คฤหบดี ผู้เป็นบัณฑิตบางพวกในโลกนี้ เป็นผู้ฉลาด อาจย่ำยีถ้อยคำอันเป็นข้าศึกได้ มีปัญญา เมื่อพากันไปเฝ้าพระผู้มีพระภาค พระผู้มีพระภาคทรงชี้แจงให้กษัตริย์ พราหมณ์ คฤหบดีเหล่านั้นเห็นแจ้ง ให้สมาทาน ให้อาจหาญ ให้ร่าเริง ด้วยธรรมีกถา กษัตริย์ พราหมณ์ คฤหบดีเหล่านั้น ก็พากันยอมตนเข้าเป็นสาวกของพระผู้มีพระภาค

สมณะผู้เป็นบัณฑิตบางพวกในโลกนี้ เป็นผู้ฉลาด อาจย่ำยีถ้อยคำอันเป็นข้าศึกได้ มีปัญญา สามารถยิงขนทรายได้ สมณะเหล่านั้นเที่ยวทำลายทิฏฐิของผู้อื่นด้วยปัญญา เมื่อพากันไปเฝ้าพระผู้มีพระภาค พระผู้มีพระภาคทรงชี้แจงให้สมณะเหล่านั้นเห็นแจ้ง ให้สมาทาน ให้อาจหาญ ให้ร่าเริงด้วยธรรมีกถา แล้วไม่ทูลถามปัญหากะพระผู้มีพระภาค ย่อมขอโอกาสเพื่อขอออกบวชเป็นบรรพชิต พระผู้มีพระภาคก็ทรงให้เขาเหล่านั้นบวชครั้นเขาเหล่านั้นได้บวชอย่างนี้แล้ว เป็นผู้หลีกออกจากหมู่ ไม่ประมาท มีความเพียร มีตนส่งไปแล้วอยู่ ไม่นานนัก ก็ทำให้แจ้งซึ่งที่สุดแห่งพรหมจรรย์อันยอดเยี่ยม ที่กุลบุตรทั้งหลายออกบวชเป็นบรรพชิตโดยชอบต้องการนั้น ด้วยปัญญาอันยิ่งเองในปัจจุบันเข้าถึงอยู่
           
ช่างไม้สองคน ที่พระเจ้าปเสนทิโกศล ให้กินอยู่ ให้ใช้ยวดยาน ให้เครื่องเลี้ยงชีพแก่เขา นำยศมาให้เขา แต่ถึงกระนั้น เขาจะได้ทำความเคารพนบนอบในพระองค์เหมือนในพระผู้มีพระภาคก็หาไม่ เมื่อพระองค์ยกกองทัพออกไป ช่างไม้ทั้งสองยังกาลให้ล่วงไปด้วยธรรมีกถาตลอดราตรีเป็นอันมาก ได้ฟังว่า พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ทิศใด เขาก็ผินศีรษะไปทางทิศนั้น และนอนเหยียดเท้ามาทางพระองค์

แม้พระผู้มีพระภาคก็เป็นกษัตริย์ แม้พระเจ้าปเสนทิโกศลก็เป็นกษัตริย์ แม้พระผู้มีพระภาคก็เป็นชาวโกศล แม้พระเจ้าปเสนทิโกศลก็เป็นชาวโกศล แม้พระผู้มีพระภาคก็มีพระชนมายุ ๘๐ ปี แม้พระเจ้าปเสนทิโกศลก็มีอายุ ๘๐ ปี

เมื่อพระเจ้าปเสนทิโกศลเสด็จไปแล้ว พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายมาตรัสว่า พระเจ้าปเสนทิโกศตรัส ธรรมเจดีย์ คือ พระวาจาเคารพธรรม ภิกษุทั้งหลายจงเรียนธรรมเจดีย์นี้ไว้ จงทรงจำธรรมเจดีย์นี้ไว้ ธรรมเจดีย์ประกอบด้วยประโยชน์ เป็นอาทิพรหมจรรย์



อ่าน ธรรมเจติยสูตร