Main navigation

โอวาทปาติโมกข์

เหตุการณ์
หลังจากที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้แล้ว ๙ เดือน มีการประชุมสงฆ์ ที่เรียกว่าจาตุรงคสันนิบาต ณ พระเวฬุวันวิหาร ประกอบด้วยองค์ ๔ คือ (๑) เป็นวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๓ อยู่ในมาฆฤกษ์ (๒) มีภิกษุ ๑๒๕๐ รูปมาประชุมกันโดยมิได้นัดหมาย (๓) ซึ่งภิกษุเหล่านี้ล้วนเป็นพระอรหันตขีณาสพ ผู้ได้อภิญญา ๖ (๔) และเป็นเอหิภิกขุอุปสัมปทาที่พระพุทธองค์ทรงประทานบรรพชาให้

พระพุทธเจ้าทรงแสดงโอวาทปาติโมกข์แก่ภิกษุ ๑,๒๕๐ รูป ดังนี้

โอวาทปาฏิโมกข์

ขันติ คือ ความอดทน เป็นตบะอย่างยิ่ง
พระนิพพานเป็นธรรมอย่างยิ่ง
ผู้ทำร้ายผู้อื่น ผู้เบียดเบียนผู้อื่น ไม่ชื่อว่าเป็นบรรพชิต ไม่ชื่อว่าเป็นสมณะ

การไม่ทำบาปทั้งสิ้น
การยังกุศลให้ถึงพร้อม
การทำจิตของตนให้ผ่องใส

เป็นคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย

๑.  การไม่กล่าวร้าย
๒.  การไม่ทำร้าย
๓.  ความสำรวมในพระปาติโมกข์
๔.  ความเป็นผู้รู้ประมาณในภัตตาหาร
๕.  ที่นอน ที่นั่งอันสงัด
๖.  การประกอบความเพียรในอธิจิต

ธรรมหกอย่างนี้เป็นคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย

ในสมัยของพระผู้มีพระภาคพระองค์นี้ ได้มีการประชุมสงฆ์เช่นนี้เพียงครั้งเดียว

อ้างอิง
คาถาธรรมบท พุทธวรรค พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๕ ข้อที่ ๒๔
ลำดับที่
12

สถานที่

วิหารเวฬุวัน

พระไตรปิฎกเสียงชุดอื่นๆ