แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

พระปุณณมันตานีบุตรได้รับการบรรพชาจากพระอัญญาโกณฑัญญะ ทำบำเพ็ญเพียรอยู่ ณ กรุงกบิลพัสดุ์ ไม่นานก็บรรลุอรหัตตผล พร้อมด้วยปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘ อภิญญา ๖ และได้รู้แจ้งกถาวัตถุ ๑๐ คือ มักน้อย สันโดษ ชอบสงัด ไม่คลุกคลี มีความเพียร สมบูรณ์ด้วยศีล สมาธิ ปัญญา วิมุตติ และ วิมุตติญาณทัสนะ

พระปุณณมันตานีบุตรสั่งสอนกุลบุตร ๕๐๐ คน ซึ่งขอบรรพชาอยู่ในสำนักของท่าน จนได้บรรลุพระอรหัตตผลทุกรูป จากนั้นภิกษุทั้ง ๕๐๐ รูปได้เดินทางไปเฝ้าพระพุทธองค์ก่อน แล้วท่านจึงได้ตามไปในภายหลัง

ปุณณมันตานีปุตตเถราปทาน ว่าด้วยผลแห่งการแสดงธรรม

เราเป็นพราหมณ์ผู้เล่าเรียน ทรงจำมนต์ จบไตรเพท มีศิษย์ห้อมล้อม ได้เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคผู้ พระนามว่าปทุมุตระ แม้เมื่อเราได้ฟังธรรมนั้นจากพระองค์โดยย่อแล้ว ก็สามารถแสดงธรรมได้โดยพิสดาร ทำให้ศิษย์บรรเทาทิฏฐิ ยังจิตให้เลื่อมใสในพระพุทธเจ้า เราเป็นผู้ฉลาดในพระอภิธรรม ในความหมดจดแห่งกถาวัตถุ ยังปวงชนให้รู้แจ้งแล้ว เป็นผู้ไม่มีอาสวะ ในกัลปที่ ๕๐๐ แต่ภัทรกัลปนี้ มีพระเจ้าจักรพรรดิ ๔ พระองค์ผู้ปรากฏด้วยดี สมบูรณ์ด้วยรัตนะ ๗ ประการ เป็นใหญ่ใน ๔ ทวีป เราทำให้แจ้งแล้ว ซึ่งคุณวิเศษเหล่านี้คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘ และอภิญญา ๖

ปุณณมันตานีปุตตเถรคาถา สุภาษิตเกี่ยวกับการคบคนดี

บุคคลควรสมาคมกับสัปบุรุษ ผู้เป็นบัณฑิตชี้แจงประโยชน์เท่านั้น เพราะธีรชนทั้งหลายเป็นผู้ไม่ประมาท เห็นประจักษ์ด้วยปัญญา ย่อมได้บรรลุถึงประโยชน์อย่างใหญ่ ลึกซึ้ง เห็นได้ยาก ละเอียด สุขุม

อ่าน ปุณณมันตานีปุตตเถราปทาน
อ่าน ปุณณมันตานีปุตตเถรคาถา