เพื่อความเข้าใจเรื่องนี้ถูกต้องชัดเจน ให้ดูเรื่องจริงของ 5 ท่านนี้

1. พระเจ้าพิมพิสาร เป็นกษัตริย์ผู้ทรงธรรม ทำความดีมหาศาล ตอนตาย จิตสลด ไปเกิดเป็นยักษ์ สวรรค์ชั้น 1

2. อนาถบิณฑิกเศรษฐี เป็น Mr. Super Nice มีความเกรงอกเกรงใจอย่างยิ่ง ทำความดีมหาศาล ตอนจะตาย พระสารีบุตร พระอานนท์ พระเรวตะ ไปนำจิตให้ปล่อยวางอายตนะ และขันธ์ ตายแล้ว ไปเกิดเป็นเทพบุตรชั้นดุสิต สวรรค์ชั้น 4

3. พระนางวิสาขา เป็น Ms. โอบอ้อมอารี ทำความดีมหาศาล และตั้งมั่นในสิ่งที่ถูกที่ควร กล้าตักเตือนพระที่ย่อหย่อนให้ตั้งใจปฏิบัติธรรม ตายอย่างสงบสุข ไปเกิดชั้นนิมมานรดี สวรรค์ชั้น 5

4.  จิตตคฤหบดี เป็น Mr. ซื่อตรง ทำความดีมหาศาล สำเร็จอนาคามิผลขณะยังเป็นคฤหัสถ์ ปฏิบัติธรรมจริงจัง จนแตกฉานในธรรม สามารถแนะนำพระที่เข้าใจธรรมะผิดให้เข้าใจถูก แก้พระที่ปฏิบัติผิดให้ปฏิบัติถูกได้ ตายอย่างสงบ ไปเกิดเป็นสุทธาวาสพรหม จักสำเร็จอรหันต์ที่นั่น ไม่ต้องมาปฏิบัติในโลกมนุษย์อีก

สี่ท่านนี้ ทำกรรมดีมหาศาลไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากันนัก แต่ต่างกันที่จิต จึงไปสู่ภูมิต่างกัน

5. ท่านองคุลีมาล เป็นโจรเพราะความหลงผิด เมื่อพระผู้มีพระภาคโปรดแล้ว เกิดปัญญา กลับใจ ปฏิบัติปัจจุบันจิตกอปรญาณ สำเร็จเป็นพระอรหันต์โดยที่ไม่มีโอกาสทำความดีมหาศาลเหมือน 4 ท่านแรก ทำยอดความดีเดียวคือการบรรลุธรรม มรณภาพแล้ว เข้าพระนิพพาน สูงสุด หลุดพ้นจากความเป็นสัตว์บุคคล

ขณะอยู่ในโลกนั้น พระเจ้าพิมพิสารมีฐานะและศักดิ์สูงสุด ได้รับการยกย่องสูงสุด เศรษฐีทั้งหลายมีฐานะและศักดิ์รองลงมา ต้องไปรับใช้กษัตริย์ แต่เศรษฐีท่านเหล่านี้ก็บำรุงพระศาสนา และสงเคราะห์มหาชนด้วย องคุลีมาลมีฐานะและศักดิ์ต่ำสุด ต้องถูกบ้านเมืองล่าตัว สังคมรังเกียจ

เมื่อตายแล้ว ท่านพระองคุลีมาลอยู่ภูมิสูงสุด มีศักดิ์สูงสุด ท่านมหาเศรษฐีที่ทำดีมหาศาลอยู่ภูมิรอง ๆ ลงมา มีศักดิ์รองลงมา พระเจ้าพิมพิสารอยู่ชั้นต่ำสุด มีศักดิ์น้อยสุด

ดังนั้น

กรรมมีอานุภาพกว่าฐานะ
จิตมีอานุภาพมากกว่ากรรม
และธรรมมีอานุภาพมากกว่าจิต

ด้วยเหตุนี้พระผู้มีพระผู้มีพระภาคทุกพระองค์จึงทรงสอนว่า ให้ละชั่ว สัญชาตญานกิเลสทั้งหลาย
ให้ประพฤติชอบ สร้างกรรมดี ให้ชำระจิตให้ใสรอบ เอาธรรมมาล้างจิต

กรรมเป็นเจตนา ผันตามฐานะหน้าที่ ความสัมพันธ์ สถานการณ์ ให้ผลเป็นวิบากบาปและอานิสงส์บุญ

จิตไม่มีอายุ ไม่มีเพศ ไม่มีฐานันดร แบกบุญและบาปไปสู่ภูมิต่าง ๆ ตามระดับสมาธิ

ชั้นภพภูมิแบ่งตามระดับสมาธิจิต ให้ผลเป็นสุขและทุกข์

ธรรมคือความเป็นจริงแท้ที่ทำให้จิตคลายการเกาะเกี่ยวยึดถือในขันธ์ห้า ตัณหาสาม สังโยชน์สิบ จนจิตบริสุทธิ์ หลุดพ้นจากโลกและสมมติทั้งปวง ให้ผลเป็น ความบริสุทธิ์อมตะ

ตายแล้วไปไหนเป็นสิ่งสำคัญ มีค่าสูงสุดสำหรับผู้ตาย ใครปรารถนาทำเพื่อประโยชน์สุขผู้ตายจริง ให้ฝึกวิชาธรรมนำจิตให้ได้ดี เหมือนที่พระผู้มีพระภาค ท่านพระสารีบุตร ท่านพระอานนท์ ท่านพระเรวตะทำ สิ่งอื่นนอกนั้นไม่มีค่าสำหรับผู้ตาย

ใครมีปัญญาเข้าใจได้แค่ไหน ก็เอาไปปรับกลยุทธ์การยกระดับวิวัฒนาการกันเอา