แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

หัตถกราชกุมารได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคว่า ในช่วงฤดูหนาว หิมะตก และลมหนาวพัดเยือกเย็น พระองค์ทรงเป็นสุขดีหรือ

พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ทรงเป็นคนหนึ่งในจำนวนคนที่เป็นสุขในโลก แม้ราตรีจะเย็น หิมะตก พื้นดินแข็งแตกระแหง ผ้ากาสายะเย็น ทั้งลมอันเยือกเย็นก็กำลังพัด พระองค์ก็เป็นสุขดี ทรงเป็นคนหนึ่งในจำนวนคนที่อยู่เป็นสุขในโลก

คฤหบดีที่มีเรือนที่ปิดมิดชิดลมพัดเข้าไม่ได้ มีบัลลังก์ลาดด้วยผ้าลาดอย่างดี  มีหมอน ประทีปน้ำมันส่องสว่างไสว มีปชาบดีบำรุงบำเรอ เป็นคนหนึ่งใตจำนวนคนที่อยู่เป็นสุขในโลก 

แต่ถ้าคฤหบดีหรือบุตรคฤหบดีนั้น เกิดความเร่าร้อนที่เป็นไปทางกายหรือทางจิต ซึ่งเกิดแต่ราคะ โทสะ โมหะ อันเป็นเหตุ จะทำให้ผู้ที่ถูกราคะ โทสะ โมหะเผาอยู่เป็นทุกข์

พระพุทธเจ้าทรงละราคะ โทสะ โมหะได้เด็ดขาดแล้ว ถอนรากขึ้นแล้ว ทำให้เหมือนตาลยอดด้วน ไม่ให้มี ไม่ให้เกิดขึ้นอีกต่อไปเป็นธรรมดา จึงอยู่เป็นสุข  

ผู้ดับกิเลสได้แล้ว อยู่สบายทุกเมื่อ ผู้ใดไม่ติดอยู่ในกาม ผู้นั้นเป็นผู้เยือกเย็น หมดอุปธิ ตัดธรรมชาติเครื่องมาข้องเสียทุกอย่าง ปราบปรามความกระวนกระวายในหทัยได้ เข้าไปสงบแล้ว ถึงความสงบใจอยู่สบาย

อ่าน หัตถกสูตร