แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

สมัยหนึ่ง เพราะเหตุแรกเกิดว่า มีเหล่าภิกษุพากันไปอาบน้ำ แม้พบพระเจ้าแผ่นดิน ก็ยังอาบน้ำอยู่ไม่รู้จักประมาณ 

พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าทรงติเตียนว่าการกระทำเหล่านี้ไม่เป็นไปเพื่อความเลื่อมใสของชุมชนที่ยังไม่เลื่อมใส หรือเพื่อความเลื่อมใสยิ่งของชุมชนที่เลื่อมใสแล้ว

แล้วทรงบัญญัติสิกขาบทว่า

ภิกษุใด ยังหย่อนกึ่งเดือน อาบน้ำ เป็นปาจิตตีย์

ภายหลังครั้นมีเหตุคราวหน้าร้อน คราวอาพาธ คราวทำนวกรรมแล้ว คราวเดินทางไกล คราวทำจีวรกรรมอยู่ในที่แจ้ง ถูกต้องลมฝน ทำให้ร่างกายชุ่มไปด้วยเหงื่อบ้าง ไม่สบายกายบ้าง ร่างกายโสมมบ้าง อันประทุษร้ายทั้งจีวร ทั้งเสนาสนะ

พระพุทธองค์จึงได้ทรงแสดงอนุบัญญัติว่า

ภิกษุใดยังหย่อนกึ่งเดือน อาบน้ำ เป็นปาจิตตีย์ เว้นไว้แต่สมัยเดือนกึ่งท้ายฤดูร้อน เดือนต้นแห่งฤดูฝน คราวกระวนกระวาย เจ็บไข้ คราวทำการงาน คราวไปทางไกล คราวฝนมากับพายุ 


อ่าน สุราปานวรรค สิกขาบทที่ ๗