10 อาจารย์ไชย ณ พล วิสัชนาธรรมในกรรมฐานยาม
ได้ยินท่านบอกว่า อัตตาคือความหลงผิดอย่างนั้นหรือ
ตอบ: เป็นเช่นนั้น
อัตตาจะเป็นความหลงผิดได้อย่างไร เมื่ออัตตามีอยู่
ตอบ: ส่วนใดหรือที่เป็นอัตตา
ก็ความรู้สึกว่าเป็นฉันนี่ไง
ตอบ: ความรู้สึกว่าเป็นฉันมาจากไหน
ก็ใคร ๆ ล้วนเรียกเราว่าเป็นท่านนี้ ๆ
ตอบ: นั่นเป็นเพียงผัสสะในเสียงและโสต แล้วถ้าไม่มีใครเขาไม่เรียกล่ะ อัตตายังมีอยู่หรือ
เราก็ยังจำตัวเองได้อยู่
ตอบ: นั่นเป็นเพียงผัสสะในสัญญา
เวลาท่านหลับสัญญาสงบระงับ อัตตาท่านยังมีอยู่หรือ
ก็น่าจะมี
ตอบ: นั่นเป็นแค่ความคาดเดา
ถ้าไม่มีอัตตาแล้ว อะไรท่องเที่ยวไปเกิด
ตอบ: อวิชชา ตัณหา และกรรมพาท่องเที่ยวไปสร้างสังขารใหม่ ร่ำไป
ท่านเห็นว่าอวิชชาเป็นอัตตาหรือ
ไม่แน่นอน
ตอบ: ท่านเห็นว่าตัณหาเป็นอัตตาหรือ
ไม่แน่นอน
ตอบ: ท่านเห็นว่าสังขารเป็นอัตตาหรือ
ก็มันปรากฏชัด
ตอบ: เวลาสังขารตายแต่ละชาติ อัตตาท่านตายหรือ
ไม่น่าจะใช่
ตอบ: เวลาสังขารเกิดใหม่ อัตตาท่านเกิดใหม่หรือ
ถ้าเช่นนั้น ความรู้สึกว่าเป็นฉันมาจากไหน
ตอบ: ความรู้สึกว่าเป็นฉันมาจากอุปาทาน
แล้วอุปาทานมาจากไหน
ตอบ: อุปาทานมาจากตัณหา
แล้วตัณหามาจากไหน
ตอบ: ตัณหามาจากเวทนา
แล้วเวทนามาจากไหน
ตอบ: เวทนามาจากผัสสะ
แล้วผัสสะมาจากไหน
ตอบ: ผัสสะมาจากสฬายตนะ
แล้วสฬายตนะมาจากไหน
ตอบ: สฬายตนะมาจากนามรูป
แล้วนามรูปมาจากไหน
ตอบ: นามรูปมาจากวิญญาณ
แล้ววิญญาณมาจากไหน
ตอบ: วิญญาณมาจากสังขาร
แล้วสังขารมาจากไหน
ตอบ: สังขารมาจากอวิชชา
แล้วอวิชชามาจากไหน
ตอบ: อวิชชามาจากความไม่รู้
แล้วความไม่รู้มาจากไหน
ตอบ: ความไม่รู้มาจากอวิชชา
ความไม่รู้และอวิชชาคือสิ่งเดียวกัน
เข้าใจล่ะ ที่แท้ก็อวิชชานี้เองตัวการใหญ่ แล้วเราทำลายอวิชชาได้ไหม
ตอบ: ได้
เราทำลายอวิชชาได้อย่างไร
ตอบ: อวิชชาถูกสลายทำลายได้ด้วยปัญญาญาณในสมาธิ
ทำลายอวิชชาแล้วจะได้อะไร
ตอบ: ได้วิมุตติ
วิมุตติมีสภาพอย่างไร
ตอบ: บรมสุข บรมว่าง อมตะ ณ พระนิพพาน
สาธุ สาธุ
ตอบ: บริสุทธิ์ บริสุทธิ์