คณกโมคคัลลานสูตร
สำหรับผู้ที่ไม่รู้จะศึกษาและปฏิบัติอย่างไร พระพุทธองค์ได้ทรงแสดงการศึกษาและการปฏิบัติโดยลำดับไว้ในพระสูตรนี้ เหมาะกับผู้ที่ต้องการศึกษาและปฏิบัติตามลำดับด้วยตนเอง
การศึกษาโดยลำดับ การกระทำโดยลำดับ การปฏิบัติโดยลำดับ สำหรับภิกษุที่ยังเป็นเสขะ ยังไม่บรรลุพระอรหัตมรรค
๑. เธอจงเป็นผู้มีศีล สำรวมด้วยปาติโมกขสังวร ถึงพร้อมด้วยอาจาระและโคจรอยู่ จงเป็นผู้เห็นภัยในโทษเพียงเล็กน้อย สมาทานศึกษาในสิกขาบททั้งหลายเถิด ฯ
๒. เธอจงเป็นผู้คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย อย่าถือเอาโดยนิมิต อย่าถือเอาโดยอนุพยัญชนะ จงปฏิบัติเพื่อสำรวมอินทรีย์ บุคคลผู้ไม่สำรวมอยู่พึงถูกอกุศลธรรมอันลามกคือ อภิชฌาและโทมนัสครอบงำได้
๓. เธอจงเป็นผู้รู้จักประมาณในโภชนะ
๔. เธอจงเป็นผู้ประกอบเนืองๆ ซึ่งความเป็นผู้ตื่นอยู่
๕. เธอจงเป็นผู้ประกอบด้วยสติสัมปชัญญะ
๖. เธอจงพอใจเสนาสนะอันสงัด นั่งคู้บัลลังก์ ตั้งกายตรง ดำรงสติมั่นเฉพาะหน้า ละอภิชฌาในโลกแล้ว มีใจปราศจากอภิชฌาอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุทธิ์จากอภิชฌาได้ ละนิวรณ์ ๕ ได้
๗. เธอครั้นละนิวรณ์ ๕ ประการ จึงสงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม บรรลุรูปฌาณ ๔
ส่วนภิกษุพวกที่เป็นอรหันตขีณาสพ ธรรมเหล่านี้ย่อมเป็นไปเพื่อความอยู่สบายในปัจจุบัน และเพื่อสติสัมปชัญญะ
เมื่อพระผู้มีพระภาคตรัสแล้วอย่างนี้ พราหมณ์คณกะโมคคัลลานะได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคว่า สาวกของพระองค์ เมื่อพระองค์ให้โอวาทสั่งสอนอยู่อย่างนี้ ย่อมยินดีนิพพาทุกรูปทีเดียว หรือว่าบางพวกก็ไม่ยินดี
พระผู้มีพระถาคตรัสว่า แม้นิพพานก็ยังดำรงอยู่ ทางให้ถึงนิพพานก็ยังดำรงอยู่ ผู้ชักชวนก็ยังดำรงอยู่ แต่สาวกของพระโคดมผู้เจริญเพียงส่วนน้อยยินดีนิพพาน บางพวกถึงโดยสวัสดี บางพวกก็ไม่ยินดี จำทางผิด กลับเดินไปเสียตรงกันข้าม ในเรื่องนี้จะทรงทำอย่างไรได้ ทรงเป็นแต่ผู้บอกหนทางให้
อ่าน คณกโมคคัลลานสูตร
พระไตรปิฎกเสียงชุดอื่นๆ

พระธรรม
ธรรมปฏิบัติ
พระธรรม
วิเวก
พระธรรม
ธรรมวิภังค์
พระธรรม
เวทัลลธรรม
พระธรรม
ความไม่ประมาท
พระธรรม
อานุภาพกรรม
พระธรรม
สุคติ สุคโต
พระธรรม
ครอบครัวโดยธรรม