แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

พระผู้มีพระภาคตรัสว่า

ธาตุเป็นเครื่องสลัดออก ๖ ประการนี้ คือ

เมื่อภิกษุเจริญ เมตตาเจโตวิมุติ แล้ว ทำให้มากแล้ว ทำให้เป็นที่ตั้งมั่นแล้ว การที่ พยาบาท จักยังครอบงำจิตยู่ ข้อนี้เป็นไปไม่ได้ เพราะเมตตาเจโตวิมุตินี้ เป็นเครื่องสลัดออกซึ่งพยาบาท 

เมื่อภิกษุเจริญ กรุณาเจโตวิมุติ แล้ว ทำให้มากแล้ว ทำให้เป็นที่ตั้งมั่นแล้ว การที่ วิหิงสา จักยังครอบงำจิตยู่ ข้อนี้เป็นไปไม่ได้ เพราะกรุณาเจโตวิมุตินี้ เป็นเครื่องสลัดออกซึ่งวิหิงสา

เมื่อภิกษุเจริญ มุทิตาเจโตวิมุติ แล้ว ทำให้มากแล้ว ทำให้เป็นที่ตั้งมั่นแล้ว การที่ อรติ จักยังครอบงำจิตยู่ ข้อนี้เป็นไปไม่ได้ เพราะมุทิตาเจโตวิมุตินี้ เป็นเครื่องสลัดออกซึ่งอรติ

เมื่อภิกษุเจริญ อุเบกขาเจโตวิมุติ แล้ว ทำให้มากแล้ว ทำให้เป็นที่ตั้งมั่นแล้ว การที่ ราคะ จักยังครอบงำจิตยู่ ข้อนี้เป็นไปไม่ได้ เพราะอุเบกขาเจโตวิมุตินี้ เป็นเครื่องสลัดออกซึ่งราคะ

เมื่อภิกษุเจริญ อนิมิตตาเจโตวิมุติ (เจโตวิมุตติไม่มีนิมิต) แล้ว ทำให้มากแล้ว ทำให้เป็นที่ตั้งมั่นแล้ว การที่ วิญญาณยังแส่หานิมิตอยู่ ข้อนี้เป็นไปไม่ได้ เพราะอนิมิตตาเจโตวิมุตินี้ เป็นเครื่องสลัดออกซึ่งนิมิตต่าง ๆ 

เมื่อ อัสมิมานะ ของภิกษุหมดไปแล้ว และเมื่อภิกษุไม่ตามเห็นอยู่ว่า นี้เป็นเรา แต่ว่า ลูกศรคือความสงสัยเคลือบแคลง ยังครอบงำจิตอยู่ ข้อนี้เป็นไปไม่ได้ เพราะอรหัตมรรคที่ถอนอัสมิมานะได้แล้วนี้ เป็นเครื่องสลัดออกซึ่งลูกศรคือความสงสัยเคลือบแคลง

ธาตุเป็นเครื่องสลัดออก ๖ ประการนี้แล

อ่าน เมตตาสูตร