แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

อริยวงศ์ที่นักปราชญ์สรรเสริญว่าเป็นเลิศ เป็นเชื้อสายแห่งพระอริยะ เป็นของเก่า ไม่เคยกระจัดกระจาย บัณฑิต วิญญูชนทั้งสมณะและพราหมณ์ไม่รังเกียจ คือ

ภิกษุ เป็นผู้สันโดษด้วยจีวร บิณฑบาต เสนาสนะตามมีตามได้ มีปรกติกล่าวสรรเสริญคุณแห่งสันโดษด้วยจีวร บิณฑบาต เสนาสนะตามมีตามได้ ไม่แสวงหาอันไม่สมควรเพราะจีวร บิณฑบาต เสนาสนะเป็นเหตุ

เมื่อไม่ได้ก็ไม่ตกใจ ครั้นได้แล้วก็ไม่ยึดถือ ไม่หมกมุ่น ไม่ห่วงใย มีปรกติเห็นโทษ มีปัญญาเครื่องรื้อออกใช้สอย

ไม่ยกตน ไม่ข่มผู้อื่นเพราะสันโดษด้วยจีวร บิณฑบาต เสนาสนะตามมีตามได้นั้น

เป็นผู้ขยัน ไม่เกียจคร้านในการสันโดษด้วยจีวร บิณฑบาต เสนาสนะตามมีตามได้นั้น มีสัมปชัญญะ มีสติเฉพาะหน้า

ภิกษุ เป็นผู้มีภาวนาเป็นที่มาของยินดี ยินดีแล้วในภาวนา มีปหานะเป็นที่มาของยินดี ยินดีแล้วในปหานะ

ไม่ยกตน ไม่ข่มผู้อื่นเพราะมีภาวนาเป็นที่มายินดี เพราะยินดีในภาวนา เพราะมีปหานะเป็นที่มายินดี เพราะยินดีในปหานะนั้น

เป็นผู้ขยัน ไม่เกียจคร้านในภาวนาและปหานะนั้น มีสัมปชัญญะ มีสติเฉพาะหน้า 

ภิกษุผู้ประกอบด้วยอริยวงศ์ ๔ ประการนี้  ย่อมครอบงำความไม่ยินดีได้ ความไม่ยินดีย่อมไม่ครอบงำเธอได้ เพราะธีรชนครอบงำความไม่ยินดีและความยินดีได้

ความยินดีย่อมครอบงำธีรชนไม่ได้
ความไม่ยินดีไม่อาจครอบงำธีรชน
ธีรชนย่อมครอบงำความไม่ยินดีได้
เพราะธีรชนเป็นผู้ครอบงำความไม่ยินดี

กิเลสอะไรจะมากั้นกางบุคคลผู้บรรเทากิเลสได้ มีปรกติละกรรมทั้งปวงได้เด็ดขาด ใครจะติเตียนบุคคลนั้น ผู้เป็นประดุจแท่งทองชมพูนุท แม้เทวดาก็เชยชม แม้พรหมก็สรรเสริญ

อ่าน อริยวังสสูตร