Main navigation

อานิสงส์ในการฟังธรรมและใคร่ครวญเนื้อความแห่งธรรม

เหตุการณ์
ท่านพระผัคคุณะมรณภาพ เมื่อมรณภาพ อินทรีย์ของท่านผ่องใสยิ่งนักเพราะจิตของท่านได้หลุดพ้นแล้วจากสังโยชน์อันเป็นไปในส่วนเบื้องต่ำ ๕ พระพุทธเจ้าจึงทรงกล่าวถึงอานิสงส์การฟังธรรมแก่พระอานนท์

 

อานิสงส์ ๖ ประการ ในการฟังธรรม ในการใคร่ครวญเนื้อความแห่งธรรมอันงามในกาลอันควร

๑. จิตของภิกษุที่ยังไม่หลุดพ้นจากสังโยชน์เบื้องต่ำ ๕ ในเวลาใกล้ตาย ได้เห็นพระพุทธเจ้า ได้ฟังธรรมอันงามในเบื้องต้น งามในท่ามกลาง งามในที่สุด บริสุทธิ์ บริบูรณ์จากพระพุทธเจ้า จิตย่อมหลุดพ้นจากสังโยชน์เบื้องต่ำ ๕ เพราะได้ฟังธรรมนั้น

๒. จิตของภิกษุที่ยังไม่หลุดพ้นจากสังโยชน์เบื้องต่ำ ๕ ในเวลาใกล้ตาย ไม่ได้เห็นพระพุทธเจ้า แต่ได้เห็นสาวกของพระองค์ ได้ฟังธรรมอันงามในเบื้องต้น งามในท่ามกลาง งามในที่สุด บริสุทธิ์บริบูรณ์จากสาวกของพระพุทธเจ้า จิตย่อมหลุดพ้นจากสังโยชน์เบื้องต่ำ ๕ เพราะได้ฟังธรรมนั้น

๓.  จิตของภิกษุที่ยังไม่หลุดพ้นจากสังโยชน์เบื้องต่ำ ๕ ในเวลาใกล้ตาย ไม่ได้เห็นพระพุทธเจ้าและสาวกของพระองค์ แต่ตรึกตรองเพ่งด้วยใจซึ่งธรรมตามที่ได้ฟังมา ได้เรียนมา เมื่อตรึกตรองเพ่งด้วยใจ ซึ่งธรรมตามที่ได้ฟังมาได้เรียนมาอยู่ จิตย่อมหลุดพ้นจากสังโยชน์เบื้องต่ำ ๕   

๔. จิตของมนุษย์ในธรรมวินัยนี้ได้หลุดพ้นจากสังโยชน์ส่วนเบื้องต่ำ ๕  แต่จิตยังไม่น้อมไปในนิพพานอันเป็นที่สิ้นไปแห่งอุปธิกิเลส ในเวลาใกล้ตาย ได้เห็นพระพุทธเจ้า ได้ฟังธรรมอันงามในเบื้องต้น งามในท่ามกลาง งามในที่สุด บริสุทธิ์บริบูรณ์จากพระพุทธเจ้า จิตย่อมน้อมไปในนิพพานอันเป็นที่สิ้นไปแห่งอุปธิกิเลสเพราะได้ฟังธรรมเทศนานั้น

๕. จิตของภิกษุหลุดพ้นแล้วจากสังโยชน์เบื้องต่ำ ๕ แต่จิตยังไม่น้อมไปในนิพพานอันเป็นที่สิ้นไปแห่งอุปธิกิเลส ในเวลาใกล้ตาย ไม่ได้เห็นพระพุทธเจ้า แต่ได้เห็นสาวกของพระองค์ ได้ฟังธรรมอันงามในเบื้องต้น งามในท่ามกลาง งามในที่สุด บริสุทธิ์บริบูรณ์จากสาวกของพระพุทธเจ้า จิตย่อมน้อมไปในนิพพานเป็นที่สิ้นไปแห่งอุปธิกิเลสเพราะได้ฟังธรรมเทศนานั้น
 
๖. จิตของภิกษุหลุดพ้นแล้วจากสังโยชน์เบื้องต่ำ ๕ แต่ยังไม่น้อมไปในนิพพาน อันเป็นที่สิ้นไปแห่งอุปธิกิเลส  ในเวลาใกล้ตาย ไม่ได้เห็นพระพุทธเจ้าและไม่ได้เห็นสาวกของพระองค์เลย แต่ตรึกตรองเพ่งด้วยใจซึ่งธรรมตามที่ได้ฟังมา ได้เรียนมา เมื่อตรึกตรองเพ่งด้วยใจซึ่งธรรมตามที่ได้ฟังมาได้เรียนมาอยู่ จิตย่อมน้อมไปในนิพพานอันเป็นที่สิ้นไปแห่งอุปธิกิเลสอันหาธรรมอื่นยิ่งกว่ามิได้ 



อ่าน ผัคคุณสูตร
 

อ้างอิง
ผัคคุณสูตร พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๒ ข้อที่ ๓๒๗ หน้า ๓๔๔-๓๔๕
ชุดที่
ลำดับที่
2

สถานที่

ไม่ระบุ

พระไตรปิฎกเสียงชุดอื่นๆ

พระธรรม

ธรรมปฏิบัติ

พระธรรม

วิเวก

พระธรรม

ธรรมวิภังค์

พระธรรม

เวทัลลธรรม

พระธรรม

อานุภาพกรรม

พระธรรม

สุคติ สุคโต

พระธรรม

ฆราวาสธรรม