เตือนตนด้วยตน
เหตุการณ์
พระนังคลกูฏเถระเกิดความกระสัน ต้องการจะสึก ได้โอวาทตนเองว่า เจ้าผู้ไม่มีหิริ หมดยางอาย เมื่อโอวาทตนอยู่ จิตก็คลายกระสัน ห้ามตนได้ ๒-๓ วัน ก็บรรลุอรหัตตผล
พระศาสดาได้ตรัสถึงการบรรลุพระอรหัตผลของพระนังคลกูฏเถระว่า นังคลกูฏะเถระ เตือนตนด้วยตนเอง จึงถึงที่สุดแห่งกิจของบรรพชิต แล้วตรัสพระคาถาว่า
เธอจงตักเตือนตนด้วยตน จงพิจารณาดูตนนั้นด้วยตน ภิกษุ เธอนั้นมีสติ ปกครองตนได้แล้ว จักอยู่สบาย
ตนแหละ เป็นนาถะของตน ตนแหละ เป็นคติของตน เพราะฉะนั้น เธอจงสงวนตนให้เหมือนอย่างพ่อค้าม้า สงวนม้าตัวเจริญ ฉะนั้น
ในกาลจบเทศนา ชนเป็นอันมากบรรลุอริยผลทั้งหลาย มีโสดาปัตติผลเป็นต้น
คาถาธรรมบท ภิกขุวรรค
อรรถกถา เรื่องพระนังคลกูฏเถระ
อ้างอิง
คาถาธรรมบท ภิกขุวรรค พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๕ ข้อที่ ๓๕ หน้า ๔๕ และอรรถกถาเรื่อง พระนังคลกูฏเถระ
ชุดที่
ลำดับที่
24