แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

สิ่งที่พระผู้มีพระภาคทรงรู้ ทรงเห็น แล้วจึงกล่าวความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลาย

เมื่อทรงรู้ ทรงเห็น รูป ความเกิดแห่งรูป ความดับไปแห่งรูป ความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลายย่อมมี
เมื่อทรงรู้ ทรงเห็น เวทนา ความเกิดแห่งเวทนา ความดับไปแห่งเวทนา ความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลายย่อมมี
เมื่อทรงรู้ ทรงเห็น สัญญา ความเกิดแห่งสัญญา ความดับไปแห่งสัญญา ความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลายย่อมมี
เมื่อทรงรู้ ทรงเห็น สังขารมีความเกิดแห่งสังขาร ความดับไปแห่งสังขาร ความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลายย่อมมี
เมื่อทรงรู้ ทรงเห็น วิญญาณ ความเกิดแห่งวิญญาณ ความดับไปแห่งวิญญาณ ความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลายย่อมมี

เมื่อธรรมเป็นที่สิ้นไปเกิดขึ้นแล้ว ญาณในธรรมเป็นที่สิ้นไปอันนั้นแม้ใดมีอยู่ 
ญาณนั้นย่อมมีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ วิมุตติ
วิมุตติ มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ วิราคะ
วิราคะ มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ นิพพิทา
นิพพิทา มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ ยถาภูตญาณทัสสนะ
ยถาภูตญาณทัสสนะ มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ สมาธิ
สมาธิ มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ สุข
สุข มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ ปัสสาธิ
ปัสสาธิ มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ ปีติ
มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ ปราโมช
ปราโมช มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ ศรัทธา
มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ ทุกข์
ทุกข์ มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ ชาติ 
ชาติ มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ ภพ
ภพ มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ อุปาทาน 
อุปาทาน มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ ตัณหา
ตัณหา มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ เวทนา
เวทนา มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ ผัสสะ
ผัสสะ มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ สฬายตนะ
สฬหายตนะ มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ นามรูป
นามรูป มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ วิญญาณ
วิญญาณมีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ สังขาร
สังขาร มีเหตุเป็นที่อิงอาศัย คือ อวิชชา

ธรรมทั้งหลายย่อมมีเหตุเป็นที่อิงอาศัยกัน ดังนี้

สังขารทั้งหลาย มีอวิชชาเป็นที่อิงอาศัย
วิญญาณมีสังขารเป็นที่อิงอาศัย
นามรูปมีวิญญาณเป็นที่อิงอาศัย
สฬายตนะมีนามรูปเป็นที่อิงอาศัย
ผัสสะมีสฬายตนะเป็นที่อิงอาศัย
เวทนามีผัสสะเป็นที่อิงอาศัย
ตัณหามีเวทนาเป็นที่อิงอาศัย
อุปาทานมีตัณหาเป็นที่อิงอาศัย
ภพมีอุปาทานเป็นที่อิงอาศัย
ชาติมีภพเป็นที่อิงอาศัย
ทุกข์มีชาติเป็นที่อิงอาศัย
ศรัทธามีทุกข์เป็นที่อิงอาศัย
ความปราโมทย์มีศรัทธาเป็นที่อิงอาศัย
ปีติมีปราโมทย์เป็นที่อิงอาศัย
ปัสสัทธิมีปีติเป็นที่อิงอาศัย
สุขมีปัสสัทธิเป็นที่อิงอาศัย
สมาธิมีสุขเป็นที่อิงอาศัย
ยถาภูตญาณทัสสนะมีสมาธิเป็นที่อิงอาศัย
นิพพิทามียถาภูตญาณทัสสนะเป็นที่อิงอาศัย
วิราคะมีนิพพิทาเป็นที่อิงอาศัย
วิมุตติมีวิราคะเป็นที่อิงอาศัย
ญาณในธรรมเป็นที่สิ้นไปมีวิมุตติเป็นที่อิงอาศัย




อ่าน อุปนิสสูตร