แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

พระโมคคัลลานะแสดงอิทธาภิสังขาร ทำให้ปราสาทของมิคารมารดาสะเทือนหวั่นไหวด้วยนิ้วหัวแม่เท้า ภิกษุเหล่านั้นเกิดความสลดใจ ขนพองสยองเกล้า เกิดความอัศจรรย์ เพราะไม่เคยเกิดเหตุการณ์อย่างนี้มาก่อน ลมก็ไม่มี ปราสาทก็มีรากลึก ฝังไว้ดีแล้ว จะโยกคลอนไม่ได้ 

พระผู้มีพระภาคตรัสบอกภิกษุเหล่านั้นว่าเหตุที่ทำให้พระโมคคัลลานะมีฤทธิ์มากเพราะพระโมคคัลลานะได้เจริญ กระทำให้มาก ซึ่งอิทธิบาท ๔

การเจริญอิทธิบาท ๔ ประกอบด้วย ฉันทสมาธิ วิริยสมาธิ จิตตสมาธิ วิมังสาสมาธิ และปธานสังขาร คือ

ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสาจะไม่ย่อหย่อนเกินไป ไม่ต้องประคองเกินไป ไม่หดหู่ในภายใน ไม่ฟุ้งซ่านไปภายนอก และมีความสำคัญในเบื้องหลังและเบื้องหน้า เบื้องล่างและเบื้องบน กลางวันและกลางคืนว่าเหมือนกัน มีจิตเปิดเผย ไม่มีอะไรหุ้มห่อ อบรมจิตให้สว่างอยู่

เพราะได้เจริญให้มาก กระทำให้มากซึ่งอิทธิบาท ๔ เหล่านี้ ภิกษุโมคคัลลานะสามารถแสดงฤทธิ์ได้หลายอย่าง คือ จากคนเดียวเป็นหลายคน  หลายคนเป็นคนเดียว ทำให้ปรากฏหรือหายไปก็ได้ สามารถทะลุฝา กำแพง ภูเขาไปได้โดยไม่ติดขัดเหมือนไปในที่ว่าง ผุดขึ้นดำลงในแผ่นดินเหมือนในน้ำ หรือเดินบนน้ำไม่แตกเหมือนเดินบนแผ่นดิน  เหาะไปในอากาศเหมือนนก ลูบคลำพระจันทร์ พระอาทิตย์ ซึ่งมีฤทธิ์มีอานุภาพมากด้วยฝ่ามือ ใช้อำนาจทางกายไปตลอดพรหมโลกก็ได้

และย่อมกระทำให้แจ้งซึ่งเจโตวิมุติ ปัญญาวิมุติ อันหาอาสวะมิได้ เพราะอาสวะทั้งหลายสิ้นไป ด้วยปัญญาอันยิ่งเอง ในปัจจุบันเข้าถึงอยู่

อ่าน โมคคัลลานสูตร