แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

ในสมัยของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามปทุมุตตระ  พระมหากัจจายนะได้เห็นพระศาสดาทรงสถาปนาภิกษุรูปหนึ่งไว้ในตำแหน่งเป็นยอดของเหล่าภิกษุผู้จำแนกอรรถแห่งพระดำรัสที่พระองค์ตรัสโดยย่อให้พิสดาร จึงคิดว่าในอนาคตกาล ท่านก็ควรเป็นอย่างภิกษุนี้ในศาสนาของพระพุทธเจ้าพระองค์หนึ่ง แล้วได้ถวายทานแก่พระพุทธเจ้าปทุมุตตระ ๗ วัน และกระทำความปรารถนาว่า ด้วยผลแห่งสักการะนี้ ท่านจะไม่ปรารถนาสมบัติอื่น นอกจากตำแหน่งเป็นยอดของเหล่าภิกษุผู้จำแนกอรรถแห่งพระดำรัสที่พระองค์ตรัสโดยย่อให้พิสดารในศาสนาของพระพุทธเจ้าพระองค์หนึ่ง

พระพุทธเจ้าปทุมุตตระ ทรงพยากรณ์ว่า ความปรารถนานี้จักสำเร็จ พระมหากัจจายนะบำเพ็ญกุศลตลอดชีพ แล้วเวียนว่ายในเทวดาและมนุษย์ทั้งหลายแสนกัป

ในสมัยพระกัสสปพุทธเจ้า ท่านได้นำอิฐทองมีค่าแสนหนึ่งบูชา พระบรมธาตุเจดีย์ของพระกัสสปพุทธเจ้า และตั้งความปรารถนาให้มีสรีระมีวรรณดั่งทองในที่ ๆ เกิด ท่านกระทำกุศลกรรมตราบเท่าชีวิต  เวียนว่ายในเทวดาและมนุษย์พุทธันดรหนึ่ง 

เมื่อพระพุทธโคดมอุบัติขึ้น พระมหากัจจายนะมาบังเกิดในเรือนแห่งปุโรหิตในกรุงอุชเชนี และมีผิวพรรณดั่งทองคำ ได้เดินทางไปพบพระพุทธเจ้าพร้อมคน ๗ คน เพื่อทูลเชิญพระผู้มีพระภาคมาพบพระเจ้าจัณฑปัชโชต พระศาสดาทรงแสดงธรรมแก่ท่าน เมื่อจบเทศนา ท่านได้บรรลุพระอรหัตพร้อมทั้งปฏิสัมภิทาพร้อมกับชนทั้ง ๗ คน 

ต่อมาภายหลัง ท่านได้รับการสถาปนาไว้ในตำแหน่งเป็นยอดของเหล่าภิกษุ ผู้จำแนกอรรถแห่งพระดำรัสที่ทรงตรัสโดยย่อให้พิสดาร