ควรทำความเพียรในวันนี้
พระผู้มีพระภาคตรัสพระคาถานี้ว่า
ความเพียรเครื่องเผากิเลส ควรทำในวันนี้ทีเดียว ใครพึงรู้ได้ว่า ความตายจะมีในวันพรุ่งนี้ เพราะว่าความผัดเพี้ยนด้วยความตาย ซึ่งมีเสนาใหญ่นั้น ไม่มีเลย มุนีผู้สงบ ย่อมเรียกบุคคลผู้มีปกติอยู่อย่างนั้น มีความเพียร ไม่เกียจคร้านตลอดกลางวันและกลางคืนว่า ผู้มีราตรีเดียวเจริญ
พระอานนทเถระได้ไปแจ้งพ่อค้าถึงเรื่องที่เขาจะเสียชีวิตภายใน ๗ วัน พ่อค้าพอได้ฟังก็เกิดสลดใจ ได้อาราธนาพระศาสดาพร้อมภิกษุสงฆ์มารับอาหารบิณฑบาตตลอด ๗ วัน พระศาสดาได้ตรัสอนุโมทนาแก่เขาว่า ธรรมดาบัณฑิตคิดว่า เราจักอยู่ในที่นี้นี่แหละตลอดฤดูฝน เป็นต้น จักประกอบการงานชนิดนี้ๆ ย่อมไม่ควร ควรคิดถึงอันตรายแห่งชีวิตของตนเท่านั้น”
จากนั้น พระศาสดาตรัสพระคาถานี้ว่า
คนพาลย่อมคิดว่า เราจักอยู่ในที่นี้ตลอดฤดูฝน จักอยู่ในที่นี้ในฤดูหนาว และฤดูร้อน หารู้อันตรายไม่
เมื่อพระธรรมเทศนาจบลง พ่อค้านั้นได้บรรลุโสดาปัตติผล พระธรรมเทศนามีประโยชน์แก่บุคคลที่ประชุมกัน
ฝ่ายพ่อค้านั้นได้ตามส่งเสด็จพระศาสดาแล้ว กลับมานอนบนที่นอน มีความรู้สึกปวดศีรษะอย่างรุนแรงและเสียชีวิตในเวลาต่อมา และได้ไปเกิดในสวรรค์ชั้นดุสิต
คาถาธรรมบท มรรควรรค
อรรถกถาเรื่อง พ่อค้ามีทรัพย์มาก