แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

ธรรมิกอุบาสก ชาวเมืองสาวัตถี ผู้ครองเรือนโดยชอบธรรมได้ออกบวชตามความปรารถนา แม้นางผู้เป็นภรรยาจะร้องขอไว้ถึงสองครา ให้คอยจนกว่าลูกในครรภ์จะคลอดและเจริญวัย        

พระธรรมิกะได้เรียนกัมมัฏฐาน พากเพียรพยายามอยู่ ยังกิจแห่งบรรพชิตสำเร็จแล้ว จึงได้กลับไปเยี่ยมบุตรและภรรยา แล้วแสดงธรรมกถาแก่บุตร บุตรของท่านได้ออกบวชตาม ไม่นานก็ได้บรรลุพระอรหัต

ฝ่ายภรรยาจึงได้ไปขอบวชในสำนักภิษุณี เนื่องด้วยครอบครัวของตนได้พากันออกบวชหมดแล้ว และไม่นานนางก็ได้บรรลุพระอรหัต

พระศาสดาได้ตรัสพระธรรมเทศนาแด่ภิกษุผู้สรรญเสริญพระธรรมิกเถระว่า

ธรรมดาว่าบัณฑิตไม่พึงปรารถนาความสำเร็จเพราะเหตุแห่งตน และไม่พึงปรารถนาความสำเร็จเพราะเหตุแห่งคนอื่น แต่พึงเป็นผู้ตั้งอยู่ในธรรม มีธรรมเป็นที่พึ่งโดยแท้

แล้วทรงตรัสพระคาถานี้ว่า

บัณฑิตย่อมไม่ทำบาป เพราะเหตุแห่งตน
ย่อมไม่ทำบาป เพราะเหตุแห่งบุคคลอื่น
บัณฑิตไม่พึงปรารถนาบุตร ไม่พึงปรารถนาทรัพย์
ไม่พึงปรารถนาแว่นแคว้น
ไม่พึงปรารถนาความสำเร็จเพื่อตนโดยไม่เป็นธรรม
บัณฑิตนั้นพึงเป็นผู้มีศีล มีปัญญา ตั้งอยู่ในธรรม

ในกาลจบเทศนา ชนเป็นอันมากบรรลุอริยผลทั้งหลาย มีโสดาปัตติผลเป็นต้น



อ่าน พระเถระผู้ตั้งอยู่ในธรรม
อ่าน คาถาธรรมบท ปัณฑิตวรรค