แสงธรรมแห่งพระไตรปิฎก

พราหมณ์คนหนึ่งบวชในลัทธินอกพระพุทธศาสนา เที่ยวภิกษาจารอยู่ เขาคิดว่าพระสมณโคดมเรียกสาวกของท่าน ผู้เที่ยวภิกษาว่า ‘ภิกษุ’ ก็ควรที่จะเรียกพราหมณ์ว่า ‘ภิกษุ’ เขาจึงไปเฝ้าพระศาสดา ขอให้พระองค์เรียกเขาว่า ‘ภิกษุ’
 
พระศาสดาตรัสกับพราหมณ์นั้นว่า

พระองค์เรียกว่า ‘ภิกษุ’ ไม่เพราะอาการเพียงขอเขา เพราะผู้สมาทานธรรมอันเป็นพิษแล้วประพฤติอยู่ ย่อมไม่ผู้ชื่อว่าเป็นภิกษุ ส่วนผู้ใดเที่ยวไปด้วยพิจารณาสังขารทั้งปวง ผู้นั้นชื่อว่าเป็นภิกษุ
 
ดังนี้แล้ว ได้ตรัสพระคาถาว่า

บุคคลชื่อว่าเป็นภิกษุ เพราะเหตุที่ขอกะคนพวกอื่น หามิได้ บุคคลสมาทานธรรมอันเป็นพิษ ไม่ชื่อว่าเป็นภิกษุ ด้วยเหตุเพียงเท่านั้น

ผู้ใดในศาสนานี้ลอยบุญและบาปแล้ว ประพฤติพรหมจรรย์ รู้ธรรมในโลกด้วยการพิจารณาเที่ยวไป ผู้นั้นแลเราเรียกว่า ‘ภิกษุ’
 
ในกาลจบเทศนา ชนเป็นอันมากบรรลุอริยผลทั้งหลายมีโสดาปัตติผล เป็นต้น




อ่าน พราหมณ์คนใดคนหนึ่ง
อ่าน คาถาธรรมบท ธัมมัตถวรรค