ระบบธรรม

เราอนุญาตภิกษุทั้งหลายผู้จำพรรษาแล้วได้กรานกฐิน 

อานิสงส์ ๕ ประการที่ผู้ได้กรานกฐินแล้วจักได้ คือ

๑. เที่ยวไปไหนไม่ต้องบอกลา
๒. ไม่ต้องถือไตรจีวรไปครบสำรับ
๓. ฉันคณโภชน์ได้ (ฉันอาหารเป็นหมู่ได้)
๔. ทรงอดิเรกจีวรไว้ได้ตามปรารถนา
๕. จีวรอันเกิดขึ้น ณ ที่นั้นจักได้แก่พวกเธอ

วิธีกรานกฐิน

สงฆ์พึงกรานกฐินอย่างนี้ คือ ภิกษุผู้ฉลาด ผู้สามารถ พึงประกาศ ให้สงฆ์ทราบด้วยญัตติทุติยกรรมวาจา ว่าดังนี้

กรรมวาจาให้ผ้ากฐิน

ท่านเจ้าข้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า ผ้ากฐินผืนนี้เกิดแล้วแก่สงฆ์ ถ้าความพร้อมพรั่งของสงฆ์ถึงที่แล้ว สงฆ์พึงให้ผ้ากฐินผืนนี้แก่ภิกษุมีชื่อนี้ เพื่อกรานกฐิน นี้เป็นญัตติ

ท่านเจ้าข้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า ผ้ากฐินผืนนี้เกิดแล้วแก่สงฆ์ สงฆ์ให้ผ้ากฐิน ผืนนี้แก่ภิกษุมีชื่อนี้เพื่อกรานกฐิน การให้ผ้ากฐินผืนนี้แก่ภิกษุชื่อนี้ เพื่อกรานกฐิน ชอบแก่ท่านผู้ใด ท่านผู้นั้นพึงเป็นผู้นิ่ง ไม่ชอบแก่ท่านผู้ใด ท่านผู้นั้นพึงพูด

ผ้ากฐินผืนนี้ สงฆ์ให้แล้วแก่ภิกษุมีชื่อนี้ เพื่อกรานกฐิน ชอบแก่สงฆ์ เหตุนั้นจึงนิ่ง  ข้าพเจ้าทรงความนี้ไว้ ด้วยอย่างนี้

กฐินไม่เป็นอันกราน คือ

  ๑. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยอาการเพียงขีดรอย
  ๒. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยอาการเพียงซักผ้า
  ๓. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยอาการเพียงกะผ้า
  ๔. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยอาการเพียงตัดผ้า
  ๕. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยอาการเพียงเนาผ้า
  ๖. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยอาการเพียงเย็บด้น
  ๗. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยอาการเพียงทำลูกดุม
  ๘. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยอาการเพียงทำรังดุม
  ๙. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยอาการเพียงประกอบผ้าอนุวาต
  ๑๐. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยอาการเพียงประกอบผ้าอนุวาตด้านหน้า
  ๑๑. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยอาการเพียงดามผ้า
  ๑๒. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยอาการเพียงย้อมเป็นสีหม่นเท่านั้น
  ๑๓. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยผ้าที่ทำนิมิตได้มา
  ๑๔. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยผ้าที่พูดเลียบเคียงได้มา
  ๑๕. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยผ้าที่ยืมเขามา
  ๑๖. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยผ้าที่เก็บไว้ค้างคืน
  ๑๗. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยผ้าที่เป็นนิสสัคคีย์
  ๑๘. กฐินไม่เป็นอันกราน ด้วยผ้าที่มิได้ทำกัปปะพินทุ
  ๑๙. กฐินไม่เป็นอันกราน เว้นจากผ้าสังฆาฏิเสีย
  ๒๐. กฐินไม่เป็นอันกราน เว้นจากผ้าอุดราสงค์เสีย
  ๒๑. กฐินไม่เป็นอันกราน เว้นจากผ้าอันตรวาสกเสีย
  ๒๒. กฐินไม่เป็นอันกราน เว้นจากจีวรมีขันธ์ ๕ หรือเกิน ๕ ซึ่งตัดดีแล้ว ทำให้มีมณฑลเสร็จในวันนั้น
  ๒๓. กฐินไม่เป็นอันกราน เว้นจากการกรานแห่งบุคคล
  ๒๔. กฐินไม่เป็นอันกรานโดยชอบ ถ้าภิกษุผู้อยู่นอกสีมาอนุโมทนากฐินนั้น แม้อย่างนี้ กฐินก็ชื่อว่าไม่เป็นอันกราน.
  
กฐินเป็นอันกราน

  ๑. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าใหม่
  ๒. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าเทียมใหม่
  ๓. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าเก่า
  ๔. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าบังสุกุล
  ๕. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าที่ตกตามร้าน
  ๖. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าที่ไม่ได้ทำนิมิตได้มา
  ๗. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าที่ไม่ได้พูดเลียบเคียงได้มา
  ๘. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าที่ไม่ได้ยืมเขามา
  ๙. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าที่ไม่ได้เก็บไว้ค้างคืน
  ๑๐. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าที่ไม่ได้เป็นนิสสัคคีย์
  ๑๑. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าที่ทำกัปปะพินทุแล้ว
  ๑๒. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าสังฆาฏิ
  ๑๓. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าอุตราสงค์
  ๑๔. กฐินเป็นอันกราน ด้วยผ้าอันตรวาสก
  ๑๕. กฐินเป็นอันกราน ด้วยจีวรมีขันธ์ ๕ หรือเกิน ๕ ซึ่งตัดดีแล้ว ทำให้มีมณฑลเสร็จในวันนั้น
  ๑๖. กฐินเป็นอันกราน เพราะการแห่งบุคคล
  ๑๗. กฐินเป็นอันกราน ถ้าภิกษุอยู่ในสีมาอนุโมทนากฐินนั้น แม้อย่างนี้ กฐินก็ชื่อว่าเป็นอันกราน


อ้างอิง:
พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๕ ข้อที่ ๙๕-๙๘ หน้า ๑๐๘-๑๑๑